Gerede Çayı Temiz Aksın Platformu (GEÇTAP), yayımladığı 14 No’lu basın açıklamasında çaydaki kirliliğin akredite laboratuvar analizleriyle kanıtlandığını duyurdu. Son ölçümlere göre kirlilik oranları yasal sınırların yüzlerce kat üzerine çıktı. Platform, yetkililerin açıklamalarını “kamuoyunu yanıltma” olarak niteledi ve arıtmasız deşarjların derhal durdurulmasını talep etti.
Gerede Çayı Temiz Aksın Platformu (GEÇTAP), 27 Ağustos 2025 tarihli basın açıklamasında yıllardır süren çevre felaketinin artık gizlenemez hale geldiğini belirtti. Açıklamada, akredite laboratuvarlarda yapılan analizlerin halkın gözünün önündeki kirliliği resmen ortaya koyduğu ifade edildi.
19 Mart 2025’te yapılan ilk laboratuvar analizinde çözünmüş oksijen seviyesinin balıkların ve diğer canlıların yaşayamayacağı düzeye indiği, suyun III. sınıf “kirli su” kategorisine düştüğü belgelenmişti. 1 Ağustos 2025’te yapılan ikinci analizde ise kirliliğin katlanarak arttığı ve suyun “çok kirli su” sınıfına gerilediği kaydedildi.
Laboratuvar bulguları şöyle açıklandı:
- Toplam Kjeldahl Azotu: yasal sınırın 357 katı (536,32 mg/L),
- Yağ ve Gres: 130 katı (39,10 mg/L),
- KOİ (Kimyasal Oksijen İhtiyacı): 10 katı (2.568 mg/L),
- Askıda Katı Madde: neredeyse 2 katı (354 mg/L),
- Sülfür: 3,5 katı (7 mg/L),
- Toplam Fosfor: 5 katı (10 mg/L).
Ayrıca iletkenlik değerinin 24.800 µS/cm’ye ulaşarak suyun yoğun atık yükünü gözler önüne serdiği belirtildi. Platform, “Bu tablo sadece Gerede Çayı’nın değil, tüm Filyos Havzası’nın ve Karadeniz’in ölüm fermanıdır” ifadesini kullandı.
Yetkililer Kamuoyunu Yanıltıyor
GEÇTAP, yetkililerin kamuoyunu yanıltıcı açıklamalar yaptığına dikkat çekti. Açıklamada, Bolu Milletvekili Yüksel Coşkunyürek’in kendilerini “sermaye düşmanlığı” ile suçlaması eleştirilerek, “Analiz sonuçları ortada. Kirlilik oranları yasal limitlerin katbekat üzerinde. Halkı yanıltmak bir siyasetçinin görevi olamaz” denildi.
Milletvekilinin “sorun arıtmada değil, arıtılan suyun can suyu ile seyreltilmemesinde” sözleri için “bilimin en temel gerçeklerini alt üst eden bir yaklaşım” değerlendirmesi yapıldı. Platform, can suyunun kirliliği gizlemek için değil, canlıların yaşamını sürdürebilmesi için talep edildiğini hatırlattı.
Gerede Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Ersin Kaşka’nın “Gerede’ye düşmanlık” suçlamasına karşılık Platform, çayın kenarında yaşayan köylülerin yıllardır zehir soluduğunu, bu suyu tarımda ve hayvancılıkta kullanamadığını vurguladı. “Gerçek düşmanlık, halkın sağlığını hiçe sayıp kârı öncelemektir” denildi.
Refah Doğayı Kirleterek Para Kazanması Değil
Bolu Valisi Abdulaziz Aydın’ın “fabrikalar lazım, hedefimiz refah” sözlerine de tepki gösterilerek şu sorular yöneltildi: “Refah, birkaç fabrika sahibinin doğayı tahrip ederek daha fazla para kazanması mıdır, yoksa halkın sağlıklı bir çevrede yaşaması mıdır? Geri dönülmez şekilde kirlenen bir doğa üzerine refah inşa edilemez.”
Platformun talepleri ise üç başlıkta toplandı:
- Arıtma yapmadan zehir akıtan tüm OSB işletmelerinin faaliyetlerinin durdurulması,
- Yetersiz arıtma tesisleri yerine uluslararası standartlarda sistemlerin kurulması,
- Halkı yanıltan atanmış yetkililerin görevden alınması, seçilmiş sorumluların ise istifası.
GEÇTAP açıklamasını, “Biz halkın ve yaşamın yanındayız. Bilimsel doğrular ile hareket etmeye devam edeceğiz. Gerede Çayı temiz akana kadar mücadeleyi bırakmayacağız” sözleriyle tamamladı.
